روش آبیاری سطحی
روش آبیاری سطحی (انگلیسی: Surface irrigation ) یکی از
روش‌های آبیاری است که در آن آب به صورت مستقیم و از
طریق سطح خاک به گیاهان می‌رسد. این روش یکی از قدیمی‌ترین
و رایج‌ترین روش‌های آبیاری است که به دلیل سادگی و هزینه کم،
در بسیاری از مناطق جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آبیاری سطحی یکی از روش‌های آبیاری است که می‌توانند به وسیله آن
گیاهان و درختان را آبیاری کنند، آبیاری سطحی دارای سه روش آبیاری
کرتی، نواری و شیاری است. آبیاری در این روش توسط یک لوله دریچه دار
انجام می‌شود و یا اینکه اگر نهری در نزدیکی باغ یا گلخانه وجود داشته باشد
می‌تواند از آن نهر تغذیه شود در این روش آب را به صورت تدریجی به
گیاه می‌دهند تا بتواند به خوبی رشد کرده و به بار بنشیند.
یکی از دلایلی که آبیاری سطحی از بهترین روش‌های آبیاری در دنیا به
شمار می‌آید پایین بودن سرمایه گذاری اولیه، هزینه کم تعمیر و نگهداری
و انرژی کم نسبت به انواع روش‌های آبیاری تحت فشار و روش‌های
دیگر می‌باشد به صورت کلی می‌توان گفت که استفاده از این روش، آسان‌تر است.
روش آبیاری سطحی
از طرفی هزینه کمتری را نیز می‌تواند روی دوش گلخانه‌داران و باغداران
قرار دهد و در واقع می‌توان گفت که هزینه‌های اضافی را از روی دوش باغداران برمی دارد.
تجهیزات آبیاری سطحی بسیار ساده می‌باشد و همانطور که از نام آن
پیدا است در این روش آب را به سطح خاک رسانده و به صورت تدریجی به مصرف گیاه می‌رسانند.
در کشور خشک و نیمه خشکی مانند ایران، آبیاری به معنی رفع نیاز
آبی گیاهان از طریق جبران کمبود نزولات جوی است. به طور کلی، هدف از آبیاری اموری است مانند امور زیر:
- تأمین نیاز آبی گیاه
- افزایش محصول
- اصلاح زمین و محیط رشد
- تأمین خودکفایی و امنیت ملی
- کاهش اثر خشکسالی‌ها
از دیرباز، آبیاری بدون در نظرگرفتن نکات فنی و به روش‌های ساده و تجربی
انجام می‌شد. اما امروزه روش‌های علمی گوناگونی برای آبیاری به کار می‌رود.
هریک از این روش‌ها، اگر در جای مناسب از آن‌ها استفاده شود، به حفظ منابع آبی
و خاکی (که در ادامه تشریح شده) کمک می‌کند. در آبیاری باید از روش‌هایی استفاده کنیم
که هم در مصرف آب صرفه‌جویی و هم از شسته شدن و تخریب خاک کشاورزی
جلوگیری شود. برای پخش یکنواخت آب روی سطح خاک و آبیاری مناسب
محصولات کشاورزی، روش‌های متفاوت کرتی و نواری و جویچه‌ای وجود دارد.
در آبیاری سطحی سنتی چون نمیتوان آب را کنترل کرد، آب زیادی به هدر می‌رود.
همچنین آب به علت اینکه از یک طرف وارد و از طرف دیگر خارج می‌شود،
خاک زراعی سطحی را می‌شوید و با خود می‌برد. در این روش آبیاری، باید
ابتدا زمین را صاف کرد. این کار مستلزم صرف هزینه و نیروی کار زیادی است.
به علاوه، چون مدتی طول می‌کشد که آب به آخر قطعه برسد، ابتدای زمین
بیشتر از انتهای موجب بی‌نظمی در آن آب می‌خورد و این معمولا رشد گیاهان می‌شود.