نقش نیتروژن در رشد گیاهان
نقش نیتروژن در رشد گیاهان نیتروژن ( nitrogen ) یا ازت یکی از عناصر موجود در جدول تناوبی میباشد که نماد شیمیایی آن N بوده و دارای عدد اتمی ۷ میباشد . نیتروژن معمولا به شکل گاز بی رنگ و بی بو وجود دارد که ۷۸ درصد از تمام جو زمین را در بر گرفته . این عنصر علاوه بر اینکه ماده ای ضروری برای تداوم حیات موجودات زنده از جمله گیاهان میباشد ، مصارف بسیار زیادی در صنایع مختلف مانند تولید کود دارد .
ویژگی های نیتروژن
- غیر قابل اشتعال
- بی رنگ و بی بو
- محلول در آب ( به مقدار کم)
- دارای چگالی کمتر از آب
نیتروژن یک عنصر بسیار مهم برای رشد گیاه است و در بسیاری از ترکیبات گیاه یافت می‌شود. این ترکیبات شامل کلروفیل (رنگ سبز در گیاهان)، آمینواسیدها، پروتئین‌ها، اسید نوکلئیک‌ها و اسیدهای آلی است. نیتروژن در گیاه به دو صورت نیترات یا آمونیوم جذب می‌شود.
نقش نیتروژن در رشد گیاهان
استفاده از نیترات بیشتر ترجیح داده می‌شود زیرا میزان نیتروژن بیشتری را برای محصولات گلخانه‌ای فراهم می‌کند. به نظر می‌رسد در محیط‌های سرد (کمتر از 12 درجه سانتی‌گراد) آمونیوم راحت‌تر از نیترات جذب می‌شود. میزان جذب آمونیوم در محیط‌هایی با pH نزدیک به خنثی بیشتر است و این میزان با کاهش pH کمتر می‌شود. مقدار جذب نیترات در محیط‌های اسیدی بیشتر است.
نیتروژن یک عنصر کلیدی در نوکلئیک اسیدهای DNA و RNA است که مهمترین مولکولهای بیولوژیکی هستند و برای تمامی موجودات زنده حیاتی می‌باشند. DNA حامل اطلاعات ژنتیکی است که دربرگیرنده دستورالعمل تشکیل یک گونه حیاتی است. هنگامی که گیاهان ازت کافی دریافت نمی‌کنند، قادر به تولید اسیدهای آمینه (موادی حاوی نیتروژن و هیدروژن که تشکیل‌دهنده بسیاری از سلول‌ها، ماهیچه‌ها و بافت‌های زنده‌اند) نیستند.
بدون اسیدهای آمینه گیاهان نمی‌توانند پروتئین‌های خاصی را بسازند که سلول‌های گیاهی برای رشد به آن‌ها نیاز دارند. نبود نیتروژن کافی در رشد گیاهان تاثیر منفی دارد. گیاه با مقادیر بالای این عنصر، زیست توده یا مواد آلی اضافی مانند ساقه و برگ تولید می‌کند اما به حد کافی ریشه نمی‌سازد.
در موارد حاد گیاهانی که از طریق خاک مقادیر بالایی از نیتروژن را جذب کرده‌‌اند، می‌توانند باعث مسمومیت حیوانات مزرعه‌ای شوند که از این گیاهان تغذیه می‌کنند.